close Kontakt

Międzynarodowy Dzień Szczęścia, czyli pozytywny wpływ gier na rozwój dziecka

Data dodania artykułu 19.03.2025
Czas czytania
7 min
Międzynarodowy Dzień Szczęścia, czyli pozytywny wpływ gier na rozwój dziecka 6

Współczesne gry komputerowe

Gry komputerowe od dawna budzą kontrowersje. Jednak liczne badania wskazują ich pozytywny wpływ na rozwój poznawczy, społeczny oraz emocjonalny, zwłaszcza wśród młodych ludzi. Ponadto w przeciwieństwie do szkół, w których dzieci uczą się myślenia schematycznego, gry rozwijają kreatywność. Dzieci na własną rękę uczą się rozwiązywania problemów, planowania, czy zapobiegania niepożądanym zdarzeniom. Trzeba jednak pamiętać, że nadużycie gier może mieć negatywne skutki. Ważne zatem jest, aby zachować równowagę i kontrolować czas spędzany na graniu, aby czerpać z tego wyłącznie korzyści. Laptopy gamingowe i monitory gamingowe to nie tylko sprzęt do rozrywki, ale także narzędzia rozwijające refleks i koordynację wzrokowo-ruchową. Wysoka częstotliwość odświeżania i zaawansowane podzespoły sprawiają, że świetnie sprawdzają się także w e-sporcie, projektowaniu czy edycji wideo. Dzięki temu sprzęt gamingowy znajduje zastosowanie nie tylko w grach, ale i w pracy kreatywnej oraz profesjonalnej.

Laptopy gamingowe

Kto gra w gry?

Agencja badawcza IQS w 2021 roku przeprowadziła badania Game Story 2. Wynika z nich, że aż 87% polskich nastolatków w wieku 12-18 lat gra minimum raz w tygodniu. W grupie wiekowej 9-18 lat udział takich osób wynosi natomiast 91%*. Analiza danych przedstawionych w raporcie ESA z 2023 roku dotyczącego demografii graczy pokazuje, jak wygląda to w skali świata. W odniesieniu do płci, wyniki pokazują, że granie nie jest domeną zarezerwowaną wyłącznie dla mężczyzn. Aż 46% graczy identyfikuje się jako kobiety, w porównaniu do 53% mężczyzn. Warto jednak podkreślić, że mowa tu o grach komputerowych. Jeśli spojrzymy na gry szerzej, to kobiety będą stanowiły nawet 80%, gdyż to głównie „płeć piękna” korzysta z gier mobilnych. Graczy można znaleźć w różnego rodzaju środowiskach. Ich przeciętny wiek wynosi 32 lata, a średni "staż" grania oscyluje w granicach 21 lat.


* IQS. Game Story 2. Źródło: https://grupaiqs.pl/pl/raporty/game-story-2

Międzynarodowy Dzień Szczęścia, czyli pozytywny wpływ gier na rozwój dziecka 5

Jak gry mogą pomóc w naszym rozwoju?

  • Gry trenują nasz mózg, wymuszając tworzenie się nowych połączeń nerwowych.

  • Zdrowe granie pomaga rozwijać umiejętności w obszarach koordynacji i orientacji.

  • Gry kształtują umiejętności miękkie.

  • Granie wspomaga rozwój na poziomie psychospołecznym.

Jakie są negatywne aspekty grania w gry komputerowe?

  • Intensywne granie może wywierać negatywny wpływ na zdrowie.

  • Nadużywanie gier może prowadzić do rozwoju uzależnienia.

  • Wiele gier wiąże się z niekontrolowanymi płatnościami: zdradliwą zasadą free-to-play, ukrytym hazardem, mechanizmem pay-to-win oraz systemem gacha.

  • Niewłaściwy dobór gry do wieku odbiorcy: może to narazić użytkownika na nadmierną ilość wulgaryzmów czy brutalności, co z pewnością w bardzo negatywny sposób odbije się na jego psychice.

Międzynarodowy Dzień Szczęścia, czyli pozytywny wpływ gier na rozwój dziecka 10

Jakie są niebezpieczeństwa w sieci?

  • Agresja w wirtualnym świecie.

  • Kontakt z osobami potencjalnie niebezpiecznymi.

  • Oszustwa, kradzieże i ataki hakerskie.

Właściwie dobrane gry komputerowe pomagają rozwijać:

  • umiejętności poznawcze

  • umiejętności emocjonalne

  • umiejętności manualne i koordynację wzrokowo-ruchową

  • umiejętności społeczne

Międzynarodowy Dzień Szczęścia, czyli pozytywny wpływ gier na rozwój dziecka 9

Rozwój funkcji poznawczych

Badania wykazują, że gry komputerowe mogą pomóc w rozwoju niektórych funkcji mózgu, w tym poprawiają koncentrację i skupienie. Gry rozwijają strategiczne myślenie poprzez umiejętność radzenia sobie z problemami i podejmowania trafnych decyzji. Rozwiązywanie coraz bardziej skomplikowanych zadań w określonym czasie, pomaga szlifować umiejętność analizowania i szybkiego reagowania. Badania wykazały również, że gry komputerowe mogą pomóc w rozwoju kreatywności u młodych ludzi. Pomagają one także pracować nad podzielnością uwagi. Wszystko dlatego, że gracze dokonując wyborów, ustalają priorytety i decydują, na jak długo i na czym powinni skupić swoją uwagę. To także trening w zakresie orientacji przestrzennej, czyli zdolności myślenia o obiektach w trzech wymiarach. Orientacja przestrzenna jest niezbędna na przykład w matematyce, naukach ścisłych, inżynierii i technologii. Gry logiczne oraz strategiczne wymagają planowania, analizy sytuacji oraz podejmowania decyzji, co sprzyja rozwijaniu umiejętności rozwiązywania problemów.

Monitory gamingowe

Rozwój umiejętności społecznych

Istnieją gry komputerowe, które dają natychmiastową satysfakcję i dostarczają wielu pozytywnych emocji. Takie gry mogą być formą relaksu, a nawet pomóc obniżyć poziom stresu. Wielu młodych ludzi traktuje gry komputerowe jako sposób na wyrażenie swojego poglądu na życie. Ponadto umożliwiają one wykreowanie „drugiego życia”. Nie tylko wcielamy się w z góry narzucone nam postaci, lecz sami tworzymy własne. Coraz więcej gier oferuje rozwinięte kreatory, dzięki którym możemy stworzyć swoje drugie „Ja”. Ponadto niezwykle popularne stały się liczne serwery RP (Role play), czyli miejsca, w których odgrywamy rolę. Stworzenie takiej małej iluzji pomaga w znalezieniu przestrzeni wolnej od rozterek codziennego życia. W dodatku badania wykazały, że gry prospołeczne mogą pozytywnie wpływać na zachowanie graczy w życiu codziennym. Wszystko dzięki promowaniu współpracy, empatii oraz rozwijaniu umiejętności rozwiązywania konfliktów.

Międzynarodowy Dzień Szczęścia, czyli pozytywny wpływ gier na rozwój dziecka 2

Umiejętności manualne

Gry pomagają również w rozwoju sprawności ruchowej. Konsole wyposażone w kontrolery ruchu wymagają poruszania ciałem w określony sposób. Gry komputerowe mogą pomóc w rozwoju licznych umiejętności manualnych, takich jak:

  • koordynacja wzrokowo-ruchowa

  • umiejętność obserwacji i szybkości działania

  • umiejętność zarządzania czasem

  • umiejętność zarządzania zasobami

Nauka języka angielskiego

Bardzo wiele gier dostępnych jest wyłącznie w języku angielskim. Jest to nie tylko język, dzięki któremu możemy porozumiewać się na całym świecie. To także najbardziej popularny język wśród społeczności graczy. Dzięki temu młody człowiek może w naturalny sposób chłonąć go, rozmawiając podczas gry z native speaker’ami. W dodatku wiele tytułów zaraz po premierze nie obsługuje języka polskiego. Naturalnie sprawia to, że musimy uczyć się języka, aby zrozumieć cel gry.

Międzynarodowy Dzień Szczęścia, czyli pozytywny wpływ gier na rozwój dziecka 7

Gry komputerowe w rehabilitacji oraz terapii

Gry pomagają między innymi w rehabilitacji pacjentów z uszkodzeniem mózgu. Wszystko dzięki stymulacji wzrostu nowych neuronów i tworzenia połączeń w mózgu. Wspierają również rozwój orientacji przestrzennej, pamięci i planowania strategicznego. Niektóre badania wykazały nawet bezpośredni, przyczynowy związek pomiędzy graniem, a przyrostem tkanki mózgowej. Dzięki rozwojowi sztucznej inteligencji pojawiają się gry, w których sterujemy naszym mózgiem. Jest to możliwe dzięki specjalnemu „czepkowi”. Może to pomóc choćby osobom z ADHD, aby nauczyły się siedzenia w jednym miejscu przez dłuższy czas. Ciekawym aspektem jest również wykorzystanie konsoli i kontrolerów ruchu w rehabilitacji. Gry potrafią angażować ruchowo całe ciało, co umożliwia ich użycie w celach terapeutycznych. Wykorzystuje się je także w leczeniu depresji u młodych ludzi. Gracze często czują się bardziej komfortowo w grze niż w realnym życiu. Oprócz tego okazuje się, że granie w Tetrisa pozytywnie wpływa na PTSD (Zespół stresu pourazowego - Post-traumatic stress disorder). Dodatkowo jedno z badań wykazało, że granie w Tetris zmniejszyło częstotliwość intruzji u kobiet doświadczających traumy poporodowej. Pozytywne wyniki uzyskano także w odniesieniu do osób, które przeżyły wypadek samochodowy, były weteranami, bądź uchodźcami wojennymi.

Ciemna strona gier

Warto pamiętać, że gry posiadają swoją mroczną stronę. Nadmierne granie może prowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak uzależnienie, bóle głowy, wady postawy czy osłabienie wzroku. Jednak nie wolno demonizować gier. Należy pamiętać, że niemalże wszystko w nadmiernych ilościach prowadzi do negatywnych skutków. W przypadku kontaktu młodych ludzi z grami, kluczową rolę odgrywa kontrola rodzicielska. Pozwoli ona pomóc zminimalizować negatywne skutki i umożliwić czerpanie korzyści z gier komputerowych. Psychiczne konsekwencje również są istotne. Nieodpowiednie treści mogą wywoływać agresję lub problemy emocjonalne, takie jak lęki, czy izolacja społeczna.

Międzynarodowy Dzień Szczęścia, czyli pozytywny wpływ gier na rozwój dziecka

Wnioski

  • Liczne badania wykazują pozytywny wpływ gier na rozwój poznawczy, społeczny oraz emocjonalny, zwłaszcza wśród młodych graczach.
  • W przeciwieństwie do szkół, w których dzieci uczą się myślenia schematycznego, gry rozwijają kreatywność.
  • W grach, dzieci na własną rękę uczą się rozwiązywania problemów, planowania oraz zapobiegania niepożądanym zdarzeniom.
  • Gry trenują nasz mózg, wymuszając tworzenie się nowych połączeń nerwowych.
  • Zdrowe granie pomaga rozwijać umiejętności w obszarach koordynacji i orientacji.
  • Istnieją gry komputerowe, które dają natychmiastową satysfakcję i dostarczają wielu pozytywnych emocji.
  • Gry mogą być formą relaksu, a nawet pomagają obniżyć poziom stresu.
  • Wielu młodych ludzi traktuje gry komputerowe jako sposób na wyrażenie swojego poglądu na życie lub opinii.
  • Gry komputerowe umożliwiają wykreowanie „drugiego życia” i pomagają w rozwoju sprawności ruchowej.
  • Granie może pomóc w rozwoju licznych umiejętności manualnych.
  • Bardzo wiele gier dostępnych jest wyłącznie w języku angielskim.
  • Wiele gier zaraz po premierze nie obsługuje języka polskiego, co naturalnie sprawia, że musimy uczyć się języka.
  • Gry pomagają w rehabilitacji pacjentów z uszkodzeniem mózgu, stymulując wzrost nowych neuronów i tworzenie połączeń.
  • Dzięki rozwojowi sztucznej inteligencji pojawiają się gry, w których sterujemy naszym mózgiem.
  • Ciekawym aspektem jest również wykorzystanie konsoli i kontrolerów ruchu w rehabilitacji.
  • Granie w Tetrisa, czyli układanie i dopasowywanie klocków, pozytywnie wpływa na PTSD.
  • Nadmierne granie może prowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak uzależnienie, bóle głowy, wady postawy czy osłabienie wzroku.
  • Nieodpowiednie treści mogą wywoływać agresję lub problemy emocjonalne, takie jak lęki czy izolacja społeczna.