Monitory 240 Hz vs 360 Hz – czy ludzkie oko to zauważy?

Częstotliwość odświeżania monitora, wyrażana w hercach (Hz), określa, ile razy na sekundę ekran generuje nowy obraz. Im wyższa wartość Hz, tym płynniejsze animacje ruchu na ekranie. Jednak więcej w tym temacie przeczytacie na naszym blogu: Częstotliwość odświeżania matrycy i jej rola w monitorach.

Standardowe monitory biurowe mają zwykle 60–75 Hz. Popularne monitory gamingowe - 144 lub 240 Hz. Natomiast najnowsze, topowe modele mogą osiągać 360 Hz, co stawia je wśród najbardziej ekstremalnych ekranów e-sportowych.

Wyższa częstotliwość odświeżania oferuje kilka korzyści. Wśród nich: płynniejszy obraz, mniejsze rozmycie ruchu i niższy input lag, czyli opóźnienie między działaniem gracza, a reakcją gry. Ale czy ludzkie oko potrafi rzeczywiście dostrzec różnicę między 240, a 360 Hz? Przyjrzyjmy się temu bliżej. 

Już od dłuższego czasu wiadomo, że 24 Hz to optymalna częstotliwość przy oglądaniu filmów. Jest tak ponieważ pozwala ona na płynne postrzeganie obrazu, oraz zapobiega zawrotom głowy, czy mdłościom podczas seansu. Obraz wyświetlany z niższą częstotliwością może wyglądać podobnie do galerii zdjęć wyświetlanej przy pomocy slajdów. Wiele osób zakłada, że im wyższa częstotliwość, tym płynniejszy będzie obraz, który zobaczy ludzkie oko. Jednak sytuacja nie jest taka prosta – możliwości ludzkiego mózgu mają swoje granice. Obiekty postrzegane przez człowieka odbiera obszar wewnątrz oka nazywany siatkówką. Obraz ten pada na nią „do góry nogami”, co wynika z konstrukcji wspomnianego organu. Ludzki mózg podczas pierwszych dni życia uczy się odczytywać ten obraz poprawnie. Wbrew temu, co nam się wydaje, obraz taki wymaga odpowiedniego przetworzenia.

Postrzeganie częstotliwości odświeżania ekranu przez ludzkie oko różni się w zależności od osoby. Naukowcy z Trinity College w Dublinie przeprowadzili istotny eksperyment w tym temacie. Ujawnił on, że niektórzy ludzie są w stanie dostrzec zmiany wizualne przy wyższych częstotliwościach odświeżania. Oznacza to, że niektórzy mają naturalną przewagę w sytuacjach, gdzie czas reakcji jest kluczowy, np. sporty zespołowe, czy gry komputerowe.

W kontekście monitorów komputerowych, różnice w częstotliwości odświeżania (60, 144, 240, czy 360 Hz) mogą wpływać na płynność wyświetlanego obrazu. Jednakże, jak pokazuje wspomniane badanie, zdolność postrzegania tych różnic pozostaje subiektywna i zależy od indywidualnych cech wzrokowych użytkownika. W praktyce oznacza to, że niektórzy gracze mogą dostrzegać korzyści płynące z wyższych częstotliwości odświeżania. Z kolei pozostali nie zauważą znaczącej różnicy między 240 Hz, a 360 Hz. Warto zauważyć, że wyższe częstotliwości odświeżania mogą również prowadzić do zmniejszenia rozmycia ruchu i poprawy reakcji na dynamiczne zmiany obrazu. Podsumowując: technologia monitorów z wyższymi częstotliwościami odświeżania oferuje potencjalne korzyści. Jednak to indywidualne zdolności percepcyjne użytkownika odgrywają kluczową rolę w ocenie ich rzeczywistej skuteczności. *



* “I spy with my speedy eye – scientists discover speed of visual perception ranges widely in humans” - https://www.tcd.ie/news_events/articles/2024/i-spy-with-my-speedy-eye--scientists-discover-speed-of-visual-perception-ranges-widely-in-humans-/

Większość graczy bez problemu dostrzeże różnicę między: 

• 60 Hz vs 144 Hz – ruch na ekranie staje się zauważalnie płynniejszy, przewijanie okien i kursora bardziej naturalne.


• 144 Hz vs 240 Hz – różnica jest subtelniejsza, ale w dynamicznych grach FPS widać mniej „rozmycia ruchu” i szybszą reakcję.

Wyraźna poprawa płynności sprawia, że już 240 Hz monitory uznano za bardzo wydajne w grach e-sportowych.

Tu zaczyna się najbardziej kontrowersyjna kwestia. Różnica między 240, a 360 Hz jest znacznie subtelniejsza, a jej zauważalność zależy od kilku czynników:

1. Typ gry


• Szybkie gry FPS i gry akcji najlepiej pokazują różnicę.


• W grach strategicznych, RPG czy przy oglądaniu filmów różnica praktycznie nie istnieje.



2. Umiejętności gracza


• Profesjonalni e-sportowcy mogą wyczuć przewagę 360 Hz monitora.


• Przeciętny gracz w większości przypadków nie odczuje znaczącej różnicy.



3. Sprzęt i FPS


• Aby monitor 360 Hz miał sens, karta graficzna musi generować odpowiednią liczbę klatek na sekundę.


• Jeśli komputer nie osiąga 300+ FPS w grze, różnica między 240, a 360 Hz jest praktycznie niezauważalna.

Nawet jeśli różnica w płynności jest subtelna, wyższe Hz mają inne zalety:

• Niższy input lag – szybka reakcja na ruchy myszki i klawiatury.


• Mniejsze rozmycie ruchu (motion blur) – przydatne w dynamicznych scenach.


• Płynniejszy ruch kursora i okien aplikacji – komfortowe użytkowanie monitora poza grami.

Parametr	144 Hz	240 Hz	360 Hz
Płynność obrazu	Wyraźnie płynniejsza niż 60 Hz; większość graczy zauważa poprawę	Bardzo płynna; różnica w stosunku do 144 Hz subtelna, zauważalna w dynamicznych grach	Ekstremalnie płynna; różnica względem 240 Hz minimalna i zauważalna głównie przez profesjonalnych e-sportowców
Input lag / opóźnienie	Niski; poprawa w porównaniu do 60 Hz	Bardzo niski; minimalny wzrost reakcji w dynamicznych grach	Ultra niski; przewaga w profesjonalnym gamingu
Ruch kursora i animacji	Płynny	Płynniejszy, szczególnie przy szybkich ruchach	Najpłynniejszy; subtelne różnice widoczne dla wprawnego oka
Przydatność w grach casualowych	Wysoka	Wysoka	Wysoka, ale niezauważalna względem opcji 240 Hz
Przydatność w e-sporcie	Dobra	Bardzo dobra	Maksymalna
Cena / dostępność	Relatywnie niska, szeroko dostępne	Zbliżona do opcji 144 Hz (decyduje obecność dodatkowych funkcjonalności)	Najdroższe, ograniczona oferta
Wymagania sprzętowe (FPS)	Umiarkowane; większość GPU poradzi sobie w zależności od ustawień i typu gry	Wysokie; karta musi generować 200+ FPS w grze	Bardzo wysokie; konieczne 300+ FPS, tylko topowe GPU

Dla przeciętnego gracza lub użytkownika komputera: raczej nie.

• 240 Hz to już wysoka płynność w większości scenariuszy.


• 360 Hz ma sens głównie w profesjonalnym e-sporcie, gdzie każda milisekunda opóźnienia może mieć znaczenie.

Dodatkowo monitory 360 Hz są droższe i aby wykorzystać ich potencjał, potrzebny jest naprawdę mocny sprzęt.