Twój komputer działa coraz wolniej? Uruchamia się długo, zawiesza się przy prostych zadaniach, a otwieranie przeglądarki trwa wieczność? Choć winny może być wiek sprzętu, bardzo często to my sami – użytkownicy – nieświadomie spowalniamy jego działanie. Poniżej przedstawiamy 5 najczęstszych błędów, które mogą obniżać wydajność komputera, oraz praktyczne porady, jak ich uniknąć.
1. Przeładowany Autostart – czyli wszystko uruchamia się od razu
Błąd: Zbyt wiele programów startujących automatycznie wraz z systemem. Komputer po włączeniu potrzebuje kilku minut, zanim będzie gotowy do pracy.
Przykład: Spotify, Discord, Zoom, OneDrive, Adobe Reader – wszystkie uruchamiane automatycznie, mimo że większości z nich nie potrzebujesz od razu.
Jak tego uniknąć:
Na Windowsie: wejdź w Menedżer zadań (Ctrl + Shift + Esc) → zakładka Uruchamianie, i wyłącz zbędne programy. Użyj narzędzi typu Autoruns od Microsoft, jeśli chcesz dokładniejszej kontroli.
Na Macu: Preferencje systemowe → Użytkownicy i grupy → Obiekty logowania.
2. Brak regularnych aktualizacji – przestarzały system i sterowniki
Błąd: System operacyjny, sterowniki czy BIOS nie są aktualizowane. Przez to komputer działa wolniej i jest bardziej podatny na błędy oraz ataki.
Przykład: Nieaktualizowany sterownik karty graficznej może powodować spowolnienie w grach bądź klatkowanie i problemy z wyświetlaniem obrazu.
Jak tego uniknąć:
Włącz automatyczne aktualizacje Windows/MacOS.
Korzystaj z narzędzi producenta sprzętu, np. Lenovo Vantage, Dell SupportAssist lub HP Support Assistant, które automatycznie aktualizują sterowniki.
Zaktualizuj BIOS/UEFI (tylko jeśli producent zaleca).
3. Zbyt mało wolnego miejsca na dysku
Błąd: Dysk, szczególnie SSD, zapełniony w ponad 90% – drastycznie spada jego wydajność.
Przykład: Na 256 GB SSD zostało 12 GB – system nie ma przestrzeni na pliki tymczasowe, co spowalnia działanie systemu.
Jak tego uniknąć:
Usuń niepotrzebne pliki i programy.
Użyj wbudowanego narzędzia Oczyszczanie dysku lub aplikacji takich jak CCleaner.
Przenieś zdjęcia, filmy i inne duże pliki na zewnętrzny dysk lub do chmury (np. OneDrive, Google Drive).
Usuń stare punkty przywracania systemu.
*usuwanie starych punktów przywracania systemu
Wciśnij klawisz Windows i wpisz Oczyszczanie dysku.
Kliknij Oczyszczanie dysku z listy wyników.
Wybierz dysk systemowy (zazwyczaj C:) i kliknij OK.
Kliknij przycisk Oczyść pliki systemowe.
Ponownie wybierz dysk (np. C:) i kliknij OK.
Przejdź do zakładki Więcej opcji.
W sekcji Przywracanie systemu i kopie w tle, kliknij Oczyść….
Potwierdź usunięcie – zostanie zachowany tylko ostatni punkt przywracania.
4. Zbyt wiele aktywnych procesów w tle
Błąd: Uruchamianie wielu aplikacji jednocześnie, nawet tych, które działają tylko w tle (np. komunikatory, aplikacje do nagrywania ekranu, menedżery haseł).
Przykład: Masz uruchomione: Chrome (z 12 zakładkami), Teams, Outlook, Slack, Spotify, Photoshop i kilka kart Excela – komputer ledwo zipie.
Jak tego uniknąć:
Zadbaj o porządek – zamykaj aplikacje, których nie używasz.
Używaj przeglądarek w wersji „lekkiej” (np. Brave, Firefox z dodatkami ograniczającymi zużycie pamięci).
Monitoruj obciążenie: Menedżer zadań (Windows) lub Monitor aktywności (macOS).
Rozważ zwiększenie pamięci RAM, jeśli komputer często się „dusi”.
5. Brak antywirusa lub jego zła konfiguracja
Błąd: Brak ochrony przed złośliwym oprogramowaniem lub zainstalowany antywirus zużywa zbyt dużo zasobów.
Przykład: Komputer działa wolno, a okazuje się, że w tle działa niechciany program typu cryptominer, który wykorzystuje Twój procesor.
Jak tego uniknąć:
Zainstaluj lekki i skuteczny antywirus - Windows Defender jest już wbudowany w system.
Jeśli chcesz korzystać z innego antywirusa, korzystaj tylko z tych sprawdzonych - pamiętaj korzystaj z nie więcej niż jednego programu.
Regularnie skanuj komputer.
Uważaj na darmowe antywirusy – często zawierają reklamy lub same stanowią zagrożenie.
Aktualizuj bazy wirusów i weryfikuj ustawienia programu – czasami można ustawić skanowanie tylko w trybie bezczynności.
Kiedy warto pomyśleć o modernizacji komputera?
Naprawiłeś te błędy a może nigdy ich nie popełniłeś a komputer nadal wolno chodzi? Czasami przyczyną spowolnienia jest po prostu wiek sprzętu. Jeśli masz:
dysk HDD zamiast SSD,
mniej niż 8 GB RAM,
starszy procesor (np. Intel Core i3 sprzed 5 lat), to nawet po optymalizacji komputer może dalej działać wolno.
Rekomendacje sprzętowe:
SSD zamiast HDD – nawet tani dysk SSD potrafi przyspieszyć komputer kilkukrotnie.
RAM 16 GB – to dziś optymalna ilość dla komfortowej pracy (w biurze, zdalnie i przy multimediach).
Nowoczesny procesor z obsługą AI – laptopy z serii Intel® Core™ Ultra lub AMD Ryzen AI zapewniają lepsze zarządzanie zasobami.
Wnioski
5 najczęstszych błędów, które mogą obniżać wydajność komputera.
Komputer po włączeniu potrzebuje kilku minut, zanim będzie gotowy do pracy.
System operacyjny, sterowniki czy BIOS nie są aktualizowane. Przez to komputer działa wolniej i jest bardziej podatny na błędy oraz ataki.
Nieaktualizowany sterownik karty graficznej może powodować lagi w grach i problemy z wyświetlaniem obrazu.
Jednym z błędów jest zbyt mało wolnego miejsca na dysku.
System nie ma przestrzeni na pliki tymczasowe, co spowalnia działanie systemu.
Uruchamianie wielu aplikacji jednocześnie, nawet tych, które działają tylko w tle spowalnia działanie komputera.
Masz otwarte: Chrome (z 12 zakładkami), Teams, Outlook, Slack, Spotify, Photoshop i kilka kart Excela – komputer ledwo zipie.
Brak ochrony przed złośliwym oprogramowaniem lub zainstalowany antywirus zużywa zbyt dużo zasobów.
Komputer działa wolno, a okazuje się, że w tle działa niechciany program typu cryptominer, który wykorzystuje Twój procesor.
Czasami przyczyną spowolnienia jest po prostu wiek sprzętu.